فهرست مطالب
اشاره
دو جلد از مجلدات «مجموعه‌مقالات فقه پزشکی» به فقه تغییر جنسیت اختصاص دارد. مطالب این دو مجلد، در ضمن ۵ بخش سامان یافته است.
بخش اول: مقالات موضوع‌شناسی
هویت هر انسانی از چندین بخش تشکیل شده است؛ هویت اجتماعی، هویت قومی، ملی، سیاسی و… . هویت جنسی هم بخشی از هویت فرد است. در این بخش که به موضوع‌شناسی تغییر جنسیت اختصاص دارد، همه چیز درباره ترانسکشوال ذکر شده است. کمتر کسی را می‌توان یافت که در طول زندگی‌اش دست‌کم یک مرد زن‌نما وزن مردنما را ندیده باشد؛ لذا مباحثی در باره این نوع افراد مطرح است که نویسنده کتاب تلاش نموده راه‌های برخورد و احکام مربوط این افراد را مشخص کند؛ مباحثی از قبیل اینکه یک ترانسکشوال، همجنس‌گرا نیست، و چگونه یک انسان دوجنسی به دنیا می‌آید. طرح مباحثی از قبیل تئوری بی‌سکشوالیته، تئوری نقص تربیتی، تئوری مبارزۀ فرهنگی، تئوری جنسیت پیکری، تئوری جنسیت اجتماعی، بررسی هورمونی، آزمایش زندگی واقعی، بررسی کلینیکی، درمان هورمونی و… در این بخش، به خواننده کمک می‌کند تا پرسش‌های خود در این حوزه را پاسخ دهد.
برخی از مقالات مندرج در این بخش، به‌قرار زیر هستند:
- دختری با کفش‌های پسرانه! (بهنام اوحدی)؛
- روان‌درمانی موفقیت‌آمیز چهار مورد اختلال هویت جنسی (علیرضا ظهیری)؛
- درباره اختلال هویت جنسی بیشتر بدانیم (سایت انجمن بیماران اختلال هویت جنسی)؛
- هنگامه‌های قبل و بعد از تغییر جنسیت (سعیده سادات مصطفوی)؛
- چهارده مرحله و نوع از تشکیل و رشد هویت ترنسکشوال‌ها (آرون دوور)؛
- تغییر جنسیت (مجید حقیقت)؛
- ارزیابی افراد از دیدگاه جنسی و هویت جنسی (سایت ایران تی. اس)؛
- اختلال هویت جنسی یا ترانسکشوالیزم چیست؟ (سایت ایران تی. اس)؛
بخش دوم: مقالات فقهی و حقوقی
از برخی کتاب‌های که در این موضوع نگارش یافته به دست می‌آید که ماده اصلی برای پدیدار شدن جنس نر و ماده در رحم حیوان گوناگون است؛ لکن ماده‌ای که مبدأ وجود است تنها حامل یکی از این دو جنس است: نر یا ماده؛ بنابراین نطفۀ به وجود آمده یا نر است و یا ماده. از طرفی، گاهی در آلت تناسلی اختلال‌هایی رخ می‌دهد؛ به‌عنوان نمونه، بر اثر ضعف فعالیت تخم‌ها، برای مرد آلت تناسلی زن پدیدار می‌شود و به سبب تراویدن مواد لازم از غیر تخم در زن، آلت تناسلی مرد به وجود می‌آید. نویسنده این مجموعه تلاش نموده تا دیدگاه‌های فقها و حقوق‌دانان دربارۀ احکام این نوع افراد در تمام معادلات شرعی و حقوقی را جمع‌آوری کند. برخی از مقالات این بخش، از این قرار هستند:
- سخنی دربارۀ تغییر جنسیت (محمد مؤمن قمی)؛
- بررسی فقهی حقوقی تغییر جنسیت و تبعات آن (محمد مؤمن قمی)؛
- تغییر جنسیت (سید محسن خرازی)؛
- تغییر از منظر فقهی و حقوقی (محمدمهدی کریمی‌نیا)؛
- وضعیت تغییر جنسیت (علیرضا باریکلو)؛
- آثار حقوقی تغییر جنسیت (علیرضا باریکلو)؛
- بررسی آثار فقهی و حقوقی تغییر جنسیت (محمد روشن)؛
- بررسی فقهی و حقوقی در خصوص تغییر جنسیت (سید محمد موسوی بجنوردی)؛
- تغییر جنسیت و مسائل فقهی فراروی آن (محمدمهدی کریمی‌نیا)؛
- احکام و آثار تغییر جنسیت (فخرالدین اصغری)؛
- با مرزنشینان یا ترانسکشوال‌ها (کاوه قبادی)؛
- مبانی فقهی و حقوقی تغییر جنسیت (داود نوجوان)؛
- رساله‌ای در مسائل فقهی و حقوقی تغییر جنسیت (سوفیا)؛
- تحلیلی بر کودک دوجنسی (سمیه کاظم‌زاده)؛
- تغییر جنسیت زوجین در عقد نکاح (محمد رحمتی)؛
- تغییر جنسیت از منظر قرآن (سید حسین هاشمی)؛
- تغییر جنسیت و بررسی آن (کیومرث کلانتری)؛
- احکام فقهی تغییر جنسیت در اسلام (مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی)؛
- حکم فقهی تغییر جنسیت (سمیه قائمی)؛
- تغییر جنسیت از دیدگاه حقوق ایران (سید مهدی باقرزاده)؛
- تغییر جنسیت و تأثیر آن بر مهریه زن در عقد موقت (سایت اسلام‌پدیا)؛
بخش سوم: استفتائات
در این بخش، فتاوای مراجع تقلید پیرامون تغییر جنسیت بررسی شده است؛ اینکه آیا تغییر جنسیت جایز است یا نه؟ و اگر جایز است چه شروطی دارد؟
- تغییر جنسیت از دیدگاه فقهی (فتاوای علمای شیعه)؛
- تغییر جنسیت از دیدگاه آیتﷲالعظمی حسینعلی منتظری؛
- تغییر جنسیت از دیدگاه آیتﷲالعظمی یوسف صانعی؛
- تغییر جنسیت از دیدگاه آیتﷲالعظمی سید محمدباقر صدر؛
- تغییر جنسیت از دیدگاه آیتﷲالعظمی ابراهیم جناتی؛
- تغییر جنسیت از دیدگاه آیتﷲالعظمی نکونام؛
- تغییر جنسیت از دیدگاه آیتﷲالعظمی فاضل لنکرانی؛
- تغییر جنسیت از دیدگاه آیتﷲالعظمی میرزا جواد تبریزی؛
- تغییر جنسیت از دیدگاه آیتﷲالعظمی سید محمود شاهرودی؛
- تغییر جنسیت از دیدگاه آیتﷲالعظمی محمدحسین فضلﷲ؛
- تغییر جنسیت از دیدگاه آیتﷲالعظمی خالد منصور.
بخش چهارم: همایش‌ها و گزارش‌ها
بخش چهارم از کتاب تلاش دارد تا همایش‌ها و سمینارها و نشست‌های علمی مرتبط با تغییر جنسیت که در مراکز علمی حوزوی و دانشگاهی برگزار شده است را در برگیرد. همچنین گزارش‌هایی که در رسانه‌ها پیرامون تغییر جنسیت نگاشته شده نیز در این بخش جمع‌آوری شده است.
الف) نشست‌ها
- نشست علمی دانشگاه مفید (قم)؛
- نشست تغییر جنسیت، مسائل فرارو (قم)؛
- نشست علمی تحقیقاتی تورینو (ایتالیا).
ب)گزارش ها
- تغییر جنسیت، تیر آخر (معصومه شهریاری)؛
- تلاش انجمن دوجنسیتی‌های آمریکا (نازنین ساغری)؛
- پیدا و پنهان اختلال دوجنسیتی‌ها (بهنام اوحدی)؛
- غریبه‌های عالم خلقت (الهام خاکسار)؛
- انتقاد آیتﷲ مکارم شیرازی از تغییر جنسیت‌های کاذب (خبرگزاری رسا)؛
- آزادی عمل جراحی تغییر جنسیت در ایران (خبرگزاری بی‌بی‌سی)؛
- تغییر جنسیت (زهرا صفوی)؛
- نگاهی به وضعیت دوجنسیتی‌ها و مشکلات آنان (بیتا مهدوی)؛
- اختلال هویت جنسی از دیدگاه صاحب‌نظران (اعظم طیرانی)؛
- حق حیات و نیاز به حمایت از دوجنسیتی‌ها (محمد مصطفوی)؛
- وضعیت تی اس در جهان (ترجمه: پارسا)؛
- سرنوشتی نامعلوم (سحر کمالی)؛
- اختلال در شناخت هویت جنسی (روزنامه جام‌جم)؛
- تغییر جنسیت؛ تولد دوباره با گره‌گشایی فقه (سایت تابناک)؛
- لایحه حمایتی برای تی.اس‌ها (مجله همشهری)؛
- وضعیت حقوقی ترانسکشوال‌ها (هدی عمید)؛
- فقه شیعه، پیشرو در پذیرش تغییر جنسیت (باران موحدی)؛
- تغییر جنسیت در ایران (محمدمهدی کریمی‌نیا)؛
- تغییر جنسیت و شرایط عدالت (صادقی)؛
- فتوایی برای آزادی (رابرت تیت)؛
- اختلال هویت جنسی فقط یک بیماری است (سایت تابناک)؛
- تغییر جنسیت برای دوجنسی‌های واقعی واجب است (مکارم شیرازی)؛
- تغییر جنسیت در ایران (سینا)؛
بخش پنجم: اخبار (تغییر جنسیت یافتگان)
در این بخش، مطالبی پیرامون زندگی تغییر جنسیت یافتگان تجمیع شده است. این افراد به پرسش‌هایی نظیر اینکه بعد از تغییر جنسیت، زندگی آنها در اجتماع چگونه است، آیا برخورد مردم، دوستان و نزدیکان با آنها تغییر کرده است، آیا از زندگی جدید راضی هستند، و تغییرات بعد از تغییر جنسیت در زندگی آنها چه تأثیری داشته است، پاسخ می‌گویند. عناوین این مطالب، به‌قرار زیر است:
- معروف‌ترین بازیگری که تغییر جنسیت داد؛
- شهردار مقدم، زنی که مرد شده است از زبان خودش؛
- با انجام عمل تغییر جنسیت؛ دختری بابلی پس از ۱۷ سال پسر شد؛
- دو هزار و ششصد نفر در تهران درخواست تغییر جنسیت داده‌اند؛
- موافقت با ازدواج دو دختر ایرانی با همدیگر؛
- دوجنسه این بار در لیگ فوتبال زنان؛
- تغییر جنسیت هم «دیبا» را خوشحال نکرد؛
- تغییر جنسیت داده‌ها بیشتر در معرض خودکشی قرار دارند؛
- تعدادی افرادی که در ایران تغییر جنسیت می‌دهند؛
- درخواست تغییر جنسیت برای ارث بردن بیشتر؛
- نهضت تغییر جنسیت در عربستان؛
- مردی که تغییر جنسیت داده می‌خواهد رئیس‌جمهور شود؛
- تغییر جنسیت قهرمان زن آلمانی؛
- جراحی تغییر جنسیت در کوبا قانونی و رایگان می‌شود؛
- مانکن سرشناسی که تغییر جنسیت داد؛
- تغییر جنسیت یک سرباز؛
- تغییر جنسیت پسربچه هشت‌سالۀ آمریکایی.