یکشنبه ۲۱ بهمن ماه سی و سومین نشست از یکشنبه های روش با عنوان «روش تولید نظریه در دانش فقه» با ارائه آیتﷲ احمد مبلغی و با حضور آیتﷲ ابوالقاسم علیدوست و آیتﷲ سید مجتبی نورمفیدی برگزار شد. آیتﷲ مبلغی … ادامه …
یکشنبه چهاردهم بهمن ماه نشست «روش همگرایی نظریات پزشکی، فقهی و فلسفی؛ مطالعه موردی مسئله مرگ» تنها با ارائه دکتر سعید نظری توکلی و بدون ارائه دهنده در پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر برگزار شد. اهم سخنان ایشان ذیلا تقدیم نگاه … ادامه …
به مناسبت فرارسیدن سالروز پیروزی انقلاب اسلامی عنوان شد:
راهپیمایی امسال از این جهت اهمیت دارد که مردم قدرت و صلابت خود را در مقابل خط تبلیغی دشمنان به دنیا نشان دهند
آیتﷲ سید مجتبی نورمفیدی ریاست پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر در درس خارج فقه مورخ یکشنبه – ۱۴۰۳/۱۱/۲۱ پیرامون ضرورت حضور در راهپیمایی ۲۲ بهمن سخنانی داشتند که ذیلا تقدیم خواهد شد: چند کلمهای راجع به این ایام سخن بگویم. من … ادامه …
گزارش نشست «بررسی نقش استقلالی عقل و مقاصد الشریعه در استنباط احکام»
گزارش یک مناظره
روز چهارشنبه هفدهم بهمن ماه، مرکز فقهی ائمه اطهار شاهد مناظره دو تن از اساتید برجسته حوزه علمیه قم؛ حضرات آیات علیدوست و اسلامیان با عنوان « نقد استقلال عقل در استنباط مقاصدالشریعه» بود.
در این نشست ابتدا آیت الله اسلامیان به طرح پرسش اصلی خود پیرامون نقش استقلالی عقل در استنباط پرداخته و ضمن رد ادله آیت الله علیدوست در این زمینه از ایشان خواستند تا استنادات قرآنی که بر این نقش استدلالی دلالت کند ارائه دهند. ایشان گفتند: آیات و روایاتی که بنابر استدلال آیت الله علیدوست بر اهمیت عقل و لزوم استفاده از عقل تاکید می کنند همگی ناظر به مرحله بعد از استنباط احکام اند و نه مقام استباط احکام.
آیت الله علیدوست ضمن یادآوری شیوه درست برگزاری مناظره به برگزار کنندگان که عبارت است از اطلاع رسانی دقیق موضوع بحث به طرفین ، در ابتدای پاسخ خود پرسشی از آیت الله اسلامیان طرح کردند که آیا شما قائل به ملازمه بین عقل و شرع که معتقَد بسیاری از عالمان شیعه است هستید یا خیر؟ ایشان سپس در مورد این نظریه سخنان فقهای بسیاری چون محقق اصفهانی، مرحوم خویی و نائینی را نقل نمودند. ایشان افزودند: همچنین فقهای ما در مباحث مختلفی در احکام غیر مکشوف در استنباط حکم به عقل استناد نموده اند. همچنین آیت الله علیدوست به این مطلب اشاره نمودند که شیوه ایشان – کما اینکه آشنایان با درس ایشان مطلع اند – بر تجمیع ظنون است و نه اتکای صرف بر ادله اربعه. ادامه …
ریاست پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر عنوان کرد:
نگاه بدبینانه به فناوری، تهدیدات مهمی را متوجه بشر کرده است!
به نقل از خبرگزاری ایکنا از خراسان رضوی، آیتالله سیدمجتبی نورمفیدی، استاد درس خارج و مدیر پژوهشگاه فقه معاصر، امروز ۱۸ بهمنماه، در همایش «بررسی فقهی کاربرد سلولهای بنیادی» که در دانشگاه فردوسی مشهد برگزار گردید، با اشاره به شیوههای مواجهه با مسائل نوظهور با تأکید بر کاربرد سلولهای بنیادی، بیان کرد: فقه ادعای تنظیم حیات بشر در ابعاد گوناگون را دارد؛ از این رو، اتخاذ موضعگیری فقهی نسبت به مسائل نوپدید از اهمیت ویژهای برخوردار است. ادامه …
در بازدید جمعی از محققان مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(ع) از پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر عنوان شد:
حوزه های شیعی باید هم افزایی کنند
روز چهارشنبه ۱۰ بهمن ماه، اعضای حلقه ششم مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(ع) از پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر بازدید کردند. این بازدید به منظور آشنایی بیشتر با فعالیتها و دستاوردهای پژوهشگاه و همچنین بررسی امکانات و منابع علمی آن صورت گرفت.
اعضای این حلقه ابتدا با حجت الاسلام و المسلمین مصطفی دری، قائم مقام پژوهشگاه دیدار کردند. در این دیدار، حجت الاسلام دری توضیحاتی جامع درباره اهداف و فعالیتهای پژوهشگاه ارائه داد و به نقش آن در ترویج فقه معاصر و پاسخگویی به نیازهای روز جامعه اشاره کرد.
پس از این دیدار، اعضای حلقه به ملاقات با آیت الله سید مجتبی نورمفیدی، ریاست پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر پرداختند. آیت الله نورمفیدی در این جلسه بر اهمیت همافزایی مراکز علمی تأکید کردند و بیان داشتند: “باید مراکز علمی در زمینه فقههای معاصر به یک حرف مشترک برسند.” ایشان همچنین به مقطع حساسی که در آن زندگی میکنیم اشاره کردند و افزودند: “ما در مقطع بسیار مهمی زیست میکنیم و آن مقطع تکوّن و نمو فقه معاصر است.” ادامه …
عضو هیئت امناء پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر عنوان کرد:
چیزی بنام فقه مقاصدی یا مقاصد بسند راقبول نداریم!
به گزارش پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر، نشست تخصصی «بازتبیین و آسیبشناسی اندیشه کارکرد نصوص مبین اهداف عالی و مقاصد شریعت در استنباط احکام» در مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) برگزار شد.
در این نشست، آیتالله علیدوست، عضو هیئت امنای پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر، ضمن بررسی سابقه تاریخی طرح بحث مقاصد در فقه، به جایگاه این موضوع در آثار خود اشاره کرد. وی تصریح کرد که این بحث نخستین بار در سال ۱۳۸۳ در کتاب «فقه و عرف» مطرح شد و پس از آن در مقالهای تحت عنوان «فقه و مقاصد شریعت» در فصلنامه فقه اهلبیت در سال ۱۳۸۴ به چاپ رسید. همچنین، این موضوع در کتاب «فقه و مصلحت» مورد توجه بیشتری قرار گرفت. ادامه …
در نشست علمی در پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر عنوان شد:
حق انتخاب بین تکوین، تفویض و مردمسالاری دینی
حجتالاسلام والمسلمین دکتر سید سجاد ایزدهی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، به عنوان ارائهدهنده اصلی این نشست، با اشاره به پیچیدگی مفهوم حق انتخاب، گفت:
«با وجود بداهت ظاهری، حق انتخاب مسالهای چندوجهی و پیچیده است که نیاز به تحلیل دقیق دارد. در نگاه اول، حق انتخاب یا تکوینی است که ما آن را نمیپذیریم، یا تفویضی است که از سوی خداوند به انسان اعطا شده است.»
حجتالاسلام والمسلمین دکتر روحالله شریعتی، عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم، به عنوان ناقد این نشست، با طرح پرسشهای بنیادین، به نقد دیدگاه ارائهدهنده پرداخت. وی گفت:
«اصل بحث این است که آیا حق انتخاب ذاتی است یا تفویضی؟ این مسئله ریشه در مفهوم آزادی سیاسی انسان دارد. ارائهدهنده از حق تفویضی سخن میگوید، اما در عمل، تحلیلهای ایشان بیشتر به حق ذاتی نزدیک است.» ادامه …
⚡️از مجله «عناوین حرمت در فقه هنر» در پایگاه اینترنتی پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر رونمایی شد!
🔸 در این مجله ذیل عناوینی چون «اصل اولیه در حکم فقهی هنر»، «عناوین محرم در آثار هنری»، «لهو و اثر آن در حرمت آثار هنری»، «لغو و اثر آن در حرمت آثار هنری»، «لعب و اثر آن در حرمت آثار هنری»، «افساد و اثر آن در حرمت آثار هنری»، «اضلال و اثر آن در حرمت آثار هنری» و «کذب و اثر آن در حرمت آثار هنری» و «بررسی تاریخی رویکرد فقها در قبال هنر» پیرامون ابعاد مختلف عناوین حرمت در فقه هنر از ابواب فقه معاصر بحث و گفتگو شد.
🔸 در این مجله ذیل هر موضوع به تناوب، گفتگوهای اختصاصی، یادداشت و گزارش صورت گرفت.
🔸از دیگر مزایای این مجله بخش کتابشناسی، معرفی کتب مرتبط با موضوع عناوین حرمت در فقه هنر و گزارش کتب مرتبط با آن می باشد که در آن به تفصیل کتابها مورد بررسی قرار گرفته اند.
ادامه …
در نشست علمی در پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر عنوان شد:
آیا جنسیت میتواند از مرجحات باشد یا نه؟
نشست علمی امکان سنجی تاسیس قاعده ترجیح جنسیتی در فقه با تاکید بر فقه حکمرانی یکشنبه هفتم بهمن ماه به همت گروه فقه امور زنان و خانواده پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر برگزار برگزار شد.
در این نشست که دبیر علمی آن حجت الاسلام و المسلمین دکتر مهدی داودآبادی دبیر پژوهشکده فقه اجتماع، فرهنگ و سلامت پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر بود حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسین بستان در ابتدای بحث خود پس از بیان پیشینه ی فقهی این مبحث مقدمتاً نکاتی پیرامون باب تزاحم و مرجهات آن افزود و گفت این مرجهات در مقام جعل حکم نیست بلکه در باب امتثال امر می باشد و این ترجیح(ترجیح جنسیتی) ازنوع ترجیح بعض المکلفین به بعض دیگر است مثل ترجیح سنی، ترجیح دینی و مرهبی، ترجیح بر اساس انسبیت و … . ادامه …