تکالیف شهروندی به‌مانند حقوق شهروندی، دارای مبانی و پیش‌فرض‌هایی است که در گزاره‌های تکالیف شهروندی تأثیرگذار خواهند بود. دکتر حامدی، دانش‌آموخته کارشناسی‌ارشد علوم سیاسی و دکتری فقه و مبانی حقوق از دانشگاه تهران که هم اکنون در دانشگاه کابل به تدریس اشتغال دارد، در این یادداشت اختصاصی، در پی پرداخت به برخی از این مبانی است. ادامه …
حجت‌الاسلام مهدی مهریزی، علاوه بر تدریس و پژوهش در عرصه‌های مختلف دانش فقه، یک کتابشناس قهار نیز به شمار می‌آید. قریب به سه دهه مدیریت کتابخانه تخصصی فقه و حقوق، وی را یکی از آشناترین افراد با جدیدترین نگاشته‌های فقهی جهان اسلام قرار داده است. با وی پیرامون موضوع‌شناسی در فقه اهل‌سنت، به گفتگو نشستیم. وی معتقد است اهل‌سنت موضوع‌شناسی را علاوه بر اینکه به‌صورت فردی پیگیری می‌کرده‌اند، به‌صورت سازمانی نیز بیش از ۴۰ سال است که انجام می‌دهند؛ رویکردی که باید در فقه شیعه نیز مورد توجه قرار گیرد. مشروح گفتگوی اختصاصی فقه معاصر با مدیر کتابخانه فقه و حقوق، در پی می‌آید:🔻 ادامه …
پیرامون «فقه تکالیف شهروندی»، کتابی که به‌صورت اختصاصی و بدون پرداخت به «حقوق شهروندی»، تکالیف شهروندی را مورد بحث‌وبررسی قرار دهد یافت نشد؛ اما از باب ملازمه بین حقوق و تکالیف، شاید بتوان گفت تمام کتبی که از حقوق شهروندی و فقه حقوق شهروندی گفتگو می‌کنند، عملاً به تکالیف شهروندی و فقه تکالیف شهروندی نیز پرداخته‌اند. در این میان، تعداد کتاب‌های کمی وجود دارند که در عنوانشان، به «تکالیف شهروندی» تصریح کرده‌اند یا در محتوایشان، بخش مستقلی را به تکالیف شهروندی پرداخته‌اند. این کتب نیز تمام حقوقی بوده و اختصاص به دانش فقه ندارند؛ بنابراین می‌توان گفت هیچ کتابی که صرفاً به «فقه تکالیف شهروندی» پرداخته باشد یافت نشد. در زیر برخی کتاب‌هایی که به تکالیف شهروندی پرداخته‌اند، فارغ از سطح علمی و مخاطبشان، به‌صورت مختصر، گزارش می‌شوند:🔻 ادامه …
حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدهادی انصاری‌پور، پژوهشگر اقتصاد است که چند سالی است در این زمینه، به پژوهش و نگارش می‌پردازد. مدیر گروه اقتصاد و حکمرانی مرکز راهبری برهان، در گفتگوی اختصاصی با فقه معاصر، از مبانی و پیش‌فرض‌های فقه اقتصاد سخن گفت. او مهم‌ترین مبنای اقتصاد اسلامی را ابتنای بر نظام اجتماعی می‌داند. به باور این استاد و پژوهشگر فقه اقتصاد، اقتصاد اسلامی، اقتصادی مردمی است، نه حکومتی و نه بخش خصوصی. مشروح این گفتگوی اختصاصی، به‌قرار زیر است: ادامه …
فقه تکالیف شهروندی به‌مانند سایر ابواب فقهی، برای اینکه به بازیگری مهم در میان مکاتب فقهی و حقوقی دنیا بدل شود، باید در عرصه بین‌الملل حضور داشته باشد. حال پرسش این است که مزیت یا مزایای این باب فقهی نسبت به مکاتب فقهی و حقوقی رقیبش در میان سایر ادیان و مذاهب چیست؟ حجت‌الاسلام دکتر احمدعلی قانع که سفرهای خارجی متعددی داشته و در کشورهایی نظیر غنا و سیرالئون، سال‌ها زندگی و مدیریت کرده است، در گفتگوی اختصاصی با فقه معاصر، این مزایا را بیان می‌کند. مشروح گفتگو با این عضو هیئت‌علمی دانشگاه امام صادق (ع)، از نگاه شما می‌گذرد: 🔻 ادامه …
رهبر انقلاب اسلامی در دیدار اعضای مجلس خبرگان رهبری (۱۳۹۹/۱۲/۰۴) بر نیاز ایران به استفادة صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای تأکید کرده و فرمودند: «فکر اسلامی ما می‌گوید سلاحی که در [کاربرد] آن، غیرمسلّحین، غیرنظامی‌ها، و مردم عادّی تلف می‌شوند، این سلاح ممنوع است. این سلاح ممنوع است؛ حالا هسته‌ای باشد یا شیمیایی باشد یا غیر این‌ها؛ این سلاح ممنوع است. ما به‌خاطر نظر اسلام است که نخواستیم دنبال این سلاح برویم وَالّا اگر می‌خواستیم برویم شماها کی هستید، چه‌کاره هستید که بتوانید جلوگیری کنید».
در فتوای هسته‌ای رهبر انقلاب که در پیامشان در نخستین کنفرانس بین‌المللی «خلع سلاح هسته‌ای و عدم اشاعه» در فروردین ۸۹ منتشر شد و پس از آن به‌صورت رسمی در سازمان ملل هم ثبت شد، آمده است که ما علاوه بر اعتقاد به حرمت سلاح هسته‌ای، کاربرد «دیگر انواع سلاح‌های کشتارجمعی، نظیر سلاح شیمیایی و سلاح میکروبی را نیز… حرام می‌دانیم.» پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR در گفت‌وگویی با آیت‌الله عباس کعبی، عضو مجلس خبرگان رهبری، به تبیین ادله و مبانی این فتوا پرداخته است.
مشروح این گفتگو، از نگاه شما می‌گذرد: 🔻
ادامه …
موضوع‌شناسی، دانشی نو، اثر تحقیقی و فقهی است که توسط جناب آقای استاد عباس ظهیری تألیف و تدوین شده است. انتشارات مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم این اثر را در ۲۰۸ صفحه وزیری، به سال ۱۳۹۸ چاپ و منتشر کرده است. نوشته پیش‌رو گزارش محتوایی این کتاب است. ادامه …
رهبر معظم انقلاب اسلامی بارها در دیدارها و سخنرانی‌هایی که با نخبگان، دانشمندان و مردم داشته‌اند به موضع قاطعانه جمهوری اسلامی درباره حرمت شرعی استفاده از تسلیحات هسته‌ای تأکید کرده‌اند. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، مهرماه ۱۳۹۸ در دیدار جمعی از نخبگان و استعدادهای برتر علمی کشور تأکید کردند: ما با وجود اینکه می‌توانستیم در این راه قدم برداریم، بر اساس حکم اسلام عزیز کاربرد این سلاح را حرام قطعی شرعی اعلام کردیم، بنابراین هیچ دلیلی ندارد که برای تولید و نگهداشت سلاحی که استفاده از آن مطلقاً حرام است، هزینه کنیم. در فقه شیعه، هر فتوایی باید مستند به ادله قطعی شرعی باشد و این فتوای مهم و تأثیرگذار نیز از این قاعده مستثنا نبوده و بدون تردید بر ادله محکم شرعی استوار است. بر همین اساس برای واکاوی دلایل قطعی حرمت شرعی تولید و انباشت سلاح‌های هسته‌ای و یا سلاح‌های غیرمتعارف با آیت‌الله ابوالقاسم علیدوست رئیس انجمن فقه و حقوق اسلامی حوزه علمیه قم به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه می‌خوانید:🔻 ادامه …
تشکیل یک باب فقهی کارآمد و روشمند، نیازمند تبیین مبانی، پیش‌فرض‌ها، قواعد فقهی اختصاصی و شبکه مسائل آن است. در این میان، قواعد فقهی اختصاصی کمک می‌کند تا آن باب فقهی، روشمند و منضبط شده و استدلال‌های موجود در آن، منسجم و ضابطه‌مند باشند. حجت‌الاسلام دکتر سید حمید جوشقانی، دبیر گروه فقه اقتصاد پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر، در این یادداشت اختصاصی به بیان برخی از قواعد فقه اقتصاد و ابعاد آن پرداخته است. مشروح یادداشت اختصاصی عضو هیئت‌علمی گروه اقتصاد جامعه المصطفی قم، در پی می‌آید. ادامه …
تقسیم انرژی به انرژی‌های تجدیدپذیر و انرژی‌های تجدیدناپذیر، تقسیمی نوپدید است. چرایی نوپدید بودنِ این تقسیم نیز روشن است؛ زیرا انرژی‌های تجدیدپذیر در گذشته، از انرژی بادی فراتر نرفته و لذا آن‌چنان مهم و موضوع گفتگو نبوده‌اند. در دهه‌های اخیر اما با افزایش استفاده از انرژی‌های تجدیدناپذیر در کنار پیدایش انواع جدیدی از این نوع انرژی مانند انرژی خورشیدی، نقش این نوع انرژی در زندگی بشر امروز را اهمیتی بیش‌ازپیش بخشیده است. به همین مناسبت، خبرگزاری مهر، در گفتگو با محمدمهدی صدیقی، به واکاوی مفهوم دقیق انرژی‌های تجدیدپذیر پرداخته است.
مشروح این گفتگو، از نگاه شما می‌گذرد: 🔻 ادامه …