روز چهارشنبه هفدهم بهمن ماه، مرکز فقهی ائمه اطهار شاهد مناظره دو تن از اساتید برجسته حوزه علمیه قم؛ حضرات آیات علیدوست و اسلامیان با عنوان « نقد استقلال عقل در استنباط مقاصدالشریعه» بود.
در این نشست ابتدا آیت الله اسلامیان به طرح پرسش اصلی خود پیرامون نقش استقلالی عقل در استنباط پرداخته و ضمن رد ادله آیت الله علیدوست در این زمینه از ایشان خواستند تا استنادات قرآنی که بر این نقش استدلالی دلالت کند ارائه دهند. ایشان گفتند: آیات و روایاتی که بنابر استدلال آیت الله علیدوست بر اهمیت عقل و لزوم استفاده از عقل تاکید می کنند همگی ناظر به مرحله بعد از استنباط احکام اند و نه مقام استباط احکام.
آیت الله علیدوست ضمن یادآوری شیوه درست برگزاری مناظره به برگزار کنندگان که عبارت است از اطلاع رسانی دقیق موضوع بحث به طرفین ، در ابتدای پاسخ خود پرسشی از آیت الله اسلامیان طرح کردند که آیا شما قائل به ملازمه بین عقل و شرع که معتقَد بسیاری از عالمان شیعه است هستید یا خیر؟ ایشان سپس در مورد این نظریه سخنان فقهای بسیاری چون محقق اصفهانی، مرحوم خویی و نائینی را نقل نمودند. ایشان افزودند: همچنین فقهای ما در مباحث مختلفی در احکام غیر مکشوف در استنباط حکم به عقل استناد نموده اند. همچنین آیت الله علیدوست به این مطلب اشاره نمودند که شیوه ایشان – کما اینکه آشنایان با درس ایشان مطلع اند – بر تجمیع ظنون است و نه اتکای صرف بر ادله اربعه. ادامه …

به گزارش پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر، نشست تخصصی «بازتبیین و آسیب‌شناسی اندیشه کارکرد نصوص مبین اهداف عالی و مقاصد شریعت در استنباط احکام» در مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) برگزار شد.

در این نشست، آیت‌الله علیدوست، عضو هیئت امنای پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر، ضمن بررسی سابقه تاریخی طرح بحث مقاصد در فقه، به جایگاه این موضوع در آثار خود اشاره کرد. وی تصریح کرد که این بحث نخستین بار در سال ۱۳۸۳ در کتاب «فقه و عرف» مطرح شد و پس از آن در مقاله‌ای تحت عنوان «فقه و مقاصد شریعت» در فصلنامه فقه اهل‌بیت در سال ۱۳۸۴ به چاپ رسید. همچنین، این موضوع در کتاب «فقه و مصلحت» مورد توجه بیشتری قرار گرفت. ادامه …