درگاه جامع فقه معاصر

نشست تخصصی «فقه معاصر و حوزه پیشرو و سرآمد» ـ نشست دوم

نشست تخصصی «حوزه‌های علمیه، مدارج و مدارک حوزوی» با حضور کارشناسان و اساتید برجسته به واکاوی تاریخچه، رویکردها و ضرورت سامان‌دهی مدارک حوزوی پرداخت.

دومین نشست تخصصی با موضوع « حوزه‌های علمیه، مدارج و مدارک حوزوی» از سلسله نشست‌های حوزه پیشرو و سرآمد با حضور اساتید و صاحب‌نظران حوزه علمیه برگزار شد. در این نشست، نکات مهمی درباره ماهیت، جایگاه و نقش مدارک علمی حوزه و ارتباط آن با نظام آموزشی دانشگاهی مطرح شد.
در این نشست، تاریخچه مدارج حوزوی، چالش‌های اعتبار علمی مدارک، مقایسه با مدارک دانشگاهی و پیشنهاداتی برای اصلاح و به‌روزرسانی نظام مدرک‌دهی حوزه بررسی و مسائل مختلفی؛ مانند: ضرورت آزمون ورودی، شرط زبان، سخت‌گیری در دفاع از پایان‌نامه‌ها، آموزش‌های روشمند و ایجاد نظامی یکپارچه و شفاف در صدور مدارک حوزوی مطرح شد.
مشاهد متن کامل خبر:🔻 ادامه …

عضو هیئت‌علمی و معاون آموزش دانشگاه مفید، در گفتگوی اختصاصی با فقه معاصر:

ازآنجاکه هر حکم، نیازمند موضوع است و شناخت حکم بدون شناخت موضوع، میسر نیست، بنابراین عمر موضوع‌شناسی به‌اندازه عمر حکم‌شناسی است؛ اما آیا این بدین معنا است که فقها در طول تاریخ، همواره به موضوع‌شناسی توجه داشته‌اند؟
حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر سید مهدی نریمانی زمان‌آبادی معتقد است فقدان دانشگاه و بسیط بودنِ موضوعات در گذشته، موجب می‌شده که فقها به‌تنهایی و بدون نیاز به کسب دانشی خاص یا مشورت با متخصصین، بتوانند موضوع‌شناسی کنند درحالی‌که دررابطه با موضوعات پیچیده کنونی، چنین چیزی امکان‌پذیر نیست.
این استاد حوزه و دانشگاه اما این مسئله را به معنای عدم اهمیت فقهای پیشین به موضوع‌شناسی نمی‌داند. مشروح گفتگوی اختصاصی فقه معاصر با عضو هیئت‌علمی و معاون آموزش دانشگاه مفید در موضوع رویکرد فقها در موضوع‌شناسی، به‌قرار زیر است: 🔻 ادامه …

پژوهشگر آثار مرحوم محمدحسین تهرانی، در گفتگوی اختصاصی با فقه معاصر مطرح کرد:

مرحوم آیت‌الله سید محمدحسین حسینی تهرانی، اگرچه بیشتر به مسلکی خاص در فلسفه و عرفان شهره است اما مبانی منحصربه‌فردی در دانش‌های دیگر اسلامی و انسانی نیز دارد. یکی از این مبانی، مسئله اقتصاد است. مرحوم تهرانی که به تصلّب بر نصوص و عدم تخطی از آنها شهره است، همین مسیر را در اقتصاد نیز ادامه می‌دهد و به باور یکی از شاگردانش، به‌هیچ‌وجه از مبانی اقتصادی مطرح در قرآن و سنت کوتاه نمی‌آید. حجت‌الاسلام محمدرضا کریمی در این گفتگوی اختصاصی، از ابعاد اقتصادی نظریات مرحوم تهرانی سخن گفته است.
مشروح گفتگوی فقه معاصر با پژوهشگر آثار مرحوم محمدحسین تهرانی، از نگاه شما می‌گذرد: 🔻 ادامه …

مدیرگروه اقتصاد مرکز موضوع‌شناسی احکام فقهی، در گفتگوی اختصاصی با فقه معاصر:

شاید در کمتر کتاب فقهی بتوان بحثی از موضوع‌شناسی یک گزاره فقهی را یافت. همین امر موجب شده تا این باور تقویت شود که فقها به موضوع‌شناسی، اهمیت چندانی نمی‌دهند. حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر مهدی خطیبی اما معتقد است عدم بحث فقها از موضوع‌شناسی در کتب فقهی، دلایل دیگری دارد که هیچ یک، به معنای عدم اهمیت‌دادن ایشان به موضوع‌شناسی نیست. عضو هیئت‌علمی گروه اقتصاد مؤسسه امام خمینی، موضوع‌شناسی فقهای در گذشته را فاقد روش منسجم می‌داند و البته یکی از دلایل آن را نیز بساطت موضوعات پیشین عنوان می‌کند. مشروح گفتگوی اختصاصی فقه معاصر با مدیرگروه اقتصاد مرکز موضوع‌شناسی احکام فقهی، پیرامون رویکرد تاریخی فقها در موضوع‌شناسی، در پی می‌آید:🔻 ادامه …

نشست تخصصی با حضور پژوهشگران و اساتید برجسته حوزه فقه معاصر و مطالعات بین‌المللی برگزار شد

لزوم بازتعریف جایگاه فقه معاصر در تعاملات علمی جهانی، استفاده از فناوری‌های نوین و حرکت به سمت فقه مسئله‌محور از مهم‌ترین محورهای جلسه بود.

در نشستی تخصصی تحت عنوان «فرصت ها و موانع پیش روی فقه معاصر برای ایجاد ارتباطات علمی در عرصه بین الملل » که با حضور اساتید و پژوهشگران حوزه فقه معاصر و مطالعات بین‌الملل برگزار شد، نکات مهمی درباره ضرورت تعامل علمی بین‌المللی، استفاده از ظرفیت‌های مراکز علمی معتبر و چالش‌های موجود در مسیر جهانی‌شدن فقه معاصر مطرح گردید. سخنرانان بر اهمیت برنامه‌ریزی کلان، بهره‌گیری از بسترهای مجازی، ترجمه دقیق آثار، تربیت متخصصان و همکاری‌های بین‌المللی تأکید کردند و خواستار تحول بنیادین در روش‌شناسی و محتوای فقه معاصر شدند. مشاهد متن کامل خبر: 🔻 ادامه …

مصطفی دُرّی

«تکالیف شهروندی» به‌مثابه فرزندخواندۀ خانواده شهروندی است؛ آن‌چنان که هم عضو این خانواده است و هم هیچ‌گاه جایگاه فرزندان حقیقی نظیر «حقوق شهروندی» را ندارد. تلازم میان حقوق و تکالیف اگرچه در میان برخی نگاشته‌های حقوق شهروندی، مورد تصریح قرار گرفته است؛ اما تکالیف شهروندی هیچ‌گاه به‌صورت جدی و مستقل در میان کتاب‌های حقوقی و فقهی شهروندی مورد واکاوی قرار نگرفته است.
مشروح این مقاله در زیر می‌آید.🔻 ادامه …

مصطفی دُرّی، قائم‌مقام پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر:

چند هفته ای از پیام تاریخی رهبر معظم انقلاب اسلامی به همایش صدمین سالگرد بازتأسیس حوزه علمیه قم می گذرد؛ پیامی که می توان آن را منشور روحانیت دوم برشمرد. یکی از محورهای این پیام، لزوم ایجاد مدرک مستقل حوزوی توسط حوزه علمیه است. در این خصوص با حجت الاسلام مصطفی دُرّی، قائم مقام پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر به گفتگو نشستیم. او علاوه بر تدرس و پژوهش، سالهاست که در عرصه برنامه ریزی درسی نیز فعالیت می کند و در این راستا، در جلسات متعدد شورای عالی حوزه های علمیه به این منظور نیز حضور داشته است. او با تأکید بر اینکه وجود مدرک مستقل حوزوی امری روشن است، معتقد است کسانی که مدارک چهارگانه فعلی را برای حوزه های علمیه طراحی کرده اند، عملا از دانشگاه تقلید کرده اند، در حالی که می شد از دانشگاه تقلید نکرد و یا اگر هم از دانشگاه تقلید می شد این تقلید از دانشگاه های برتر دنیا صورت می گرفت. به باور این استاد و پژوهشگر حوزه علمیه قم، مدرک گرایی در حوزه، محصول بازارسازی است که مدیریت حوزه ایجاد کرده است، وگرنه اگر هیچ اثر عملی بر مدرک حوزوی در داخل حوزه بار نشود، طلاب نیز به دنبال مدرک نخواهند رفت. مشروح گفتگوی جذاب و پرنکته فقه معاصر با این استاد حوزه و دانشگاه، از نگاه شما می گذرد:🔻 ادامه …

عضو هیئت‌علمی گروه اقتصاد مؤسسه امام خمینی، در گفتگوی اختصاصی با فقه معاصر تبیین کرد:

فقه اقتصاد، به لحاظ نگاشته‌های موجود در فقه شیعی و سنّی، از بسیاری از ابواب فقهی جلوتر است. همین امر موجب می‌شود که ورود آن به عرصه بین‌الملل، سهل‌تر و در دسترس تر از سایر ابواب فقهی باشد. در اینجا این پرسش مطرح می‌شود که آیا فقه اقتصاد اسلامی، اساساً مزیت مهم و جدی نسبت به سایر مکاتب اقتصادی دارد تا بتواند در عرصه بین‌الملل، به‌عنوان یک مکتب اقتصادی یا حقوق اقتصادی مهم به شمار آید. حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدجواد قاسمی اصل اصطهباناتی، مهم‌ترین مزیت رقابتی فقه اقتصاد اسلامی را گنجینه قواعد اصولی، قواعد فقهی و احکام فقهی آن می‌داند که از منبع لایزال وحی سرچشمه گرفته‌اند. این استاد و پژوهشگر فقه اقتصاد البته بین‌المللی شدن فقه اقتصاد اسلامی را متوقف بر طی کردن گام‌هایی می‌داند که در این مصاحبه، به‌تفصیل بیان کرده است. مشروح گفتگوی اختصاصی فقه معاصر با این عضو هیئت‌علمی گروه اقتصاد مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، از نگاه شما می‌گذرد:🔻 ادامه …

چهل و پنجمین نشست علمی «یکشنبه‌های روش» برگزار شد

اساتید برجسته دانشگاه کوفه به تشریح چالش‌ها و راهبردهای کاربردی‌سازی فقه در زندگی اجتماعی امروز پرداختند

این نشست علمی که به همت پژوهشگاه فقه معاصر به صورت برخط برگزار شد. اساتید دانشگاه کوفه به تحلیل ابعاد و راهکارهای کاربست فقه اسلامی در جامعه معاصر پرداختند و بر ضرورت گذار از مباحث نظری به اجرایی‌سازی آموزه‌های فقهی تأکید و به ارائه دیدگاه‌های خود پرداختند.
محورهای اصلی نشست شامل چالش‌های کاربست فقه، تأثیر عوامل اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و معرفتی، ضرورت اجتهاد جمعی و نوگرایی در فقه بود که به عنوان راهکارهای عملیاتی شدن فقه در زندگی اجتماعی امروز معرفی شدند.
مشاهده متن کامل خبر🔻 ادامه …

محمدرضا پورغلام

حقوق شهروندی جاده‌ای یکسویه نیست که تنها به مقصد شهرداری و مطالبات مردم از آن ختم شود؛ شهروندان نیز تکالیفی دارند که رعایت آن برای داشتن شهری آباد و پیشرو ضروری است.

مقاله «حقوق و تکالیف شهروندی» به دنبال کشف روابط بین حقوق و تکالیف شهروندی است. محمدرضا پورغلام، کارشناس ارشد حقوق خصوصی، در این مقاله، تلاش دارد تا ابعاد کمتر گفته شده نسبت میان این دو مفهوم حقوقی را با تمرکز بر محیط شهری واکاوی کند. خلاصه‌ای از این مقاله، در پی می‌آید:🔻 ادامه …