در این دیدار که روز دوشنبه ۱۶ بهمن انجام شد آیتﷲ مجتبی نورمفیدی ضمن خیرمقدم به مهمانان در ایامﷲ دهه فجر گفت:انقلاب اسلامی ایران به امامت امام خمینی(ره) دریچه تازهای برای ارتباط ایران و آفریقا باز کرد و ایشان نگاه ویژهای به ارتباط و حمایت از مردم آفریقا داشتند و هماینک مقام معظم رهبری هم عنایت ویژهای به مردم این منطقه دارند.
وی با تاکید بر وجود مشترکات مختلفی بین طریقت تیجانیه و مذهب تشیع به مسئلهی ارتباط بین فقه عرفان اشاره کرد و گفت:امام خمینی به عنوان یک عارف بزرگ خدمات زیادی به عرفان داشتهاند. عرفان و تصوف از نگاه امام خمینی یک روی مثبت دارد و یک روی منفی. ایشان از تصوف مثبت و صوفی مثبت به عنوان «صوفی صافی» تعبیر میکنند.
استاد دروس خارج حوزه علمیه قم افزود:صوفی صافی از نظر امام خمینی کسی است که عرفان را از مرتبه عقل و قلب به مرتبه عمل آورده است و به شریعت پایبند است وصوفی بدون صفا کسی است که به ظاهر شریعت پایبند نیست.
آیتﷲ نورمفیدی افزود: به طور کلی از دید امام خمینی که عارفی در حد اعلا هستند، هم انسان و هم دین دو ساحت دارد. یکی ظاهر و یکی باطن. ظاهر در انسان مبدأ حرکت به سوی باطن است است و اعمال و مناسک باعث میشود قلب و روح و باطن انسان تغییر کند.
وی گفت: تاثیر متقابل جسم بر روح و ظاهر بر باطن امری است که هم تجربهی بشری آن را تایید میکند و هم علم و دانش تایید کردهاست. عبادات و مناسک که در قالب شریعت به انسان عرضه شدهاست تنها راه تعامل معنوی و روحی انسان است. همچنین حالات قلبی و روحی و معنوی باعث اشتداد مناسک عبادی است. پیوند این دو پایه عرفان و تصوف حقیقی را تشکیل میدهد.
ریاست پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر افزود:امام خمینی که سرآمد عارفان روزگار خود است درکتابهای عرفانی که نگاشتهاند بر یک امر بسیار تاکید دارند و آن هم «اسرار عبادات» است. به نظر ایشان اگر کسی اهل عبادت باشد ولی به اسرار عبادت توجه نکند بهره واقعی از حقیقت نبردهاست. به نظر ایشان اگر کسی تنها به اسرار عبادات توجه کند و به مناسک بیتوجه باشد در دام شیطان گرفتار میشود.
وی خاطرنشان کرد: توجه امام خمینی به عرفان نشان دهنده پیوند عمیق فقه و عرفان از منظر تشیع است. نزاعهای تاریخی اصحاب فقه و عرفان و تصوف اگر فهم و دانسته شود اهمیت کار امام خمینی(ره) بیشتر دانسته میشود. این نزاع هم در بین عارفان و فقهای شیعه و هم عارفان و فقهای اهلسنت وجود دارد و قابل مشاهده است. بعضی از فقها، اهل معرفت و عرفان را متهم به کفر و فسق میکردند و برخی از اهل عرفان، فقها را به قشریگری و ظاهرگرائی متهم میکردند.
آیتﷲ نورمفیدی افزود: این اتهامها و نزاعهای تاریخی عوامل متعددی دارد که دلیل اصلی آن عدم فهم متقابل فقها و عرفا از نظریات همدیگر است. این مسئله مهم در کنار نداشتن صعهصدر و کمتحمل بودن باعث میشد دشمنان هم بر این نزاعها دامن بزنند. در چنین فضائی امام خمینی(ره) چند کار مهم انجام داد که خدمت بزرگی به اسلام، دانش اسلامی و دانشمندان محسوب میشود. نخست آنکه امام خمینی در راه تحصیل فقه و عرفان و فلسفه و سایر دانسهای آنچنان کوشید که سرآمد دانشمندان زمان خود شد. کتابهای فقهی و عرفانی امام خمینی از عمیقترین کتابهای این دانش است.
وی افزود:ایشان در این کتاب سعی کردند مفاهیم مورد نزاع را ارائه داده و آنها را فهم و به عمق این مطالب توجه بیشتری داشته باشند. امام خمینی در کنار برخی فقها و عرفا هشدار میدهد که از تکفیر و تفسیق بپرهیزید و اگر مطلبی مشاهده میکنید که برایتان نامأنوس است
آیتﷲ نورمفیدی به بیان چند نکته و توصیه خطاب به مبلغان دینی پرداخت و گفت: باید زمانه و نیازهای مردم زمان خود را بشناسیم و تلاش کنیم معارف دینی و الهی را در قالبی جذاب و ادبیات نیکو متناسب با نیازهای مخاطبان ارائه دهیم. اختلاف سلیقهها را به رسمیت بشناسیم و تلاش کنیم با گفتوگو به فهم مشترک دست پیدا کنیم. تلاش کنید سطح علمی و دانش خود را بالا ببریم. اما مهمتر از همه آنکه با عمل، معلم مردم باشیم.
وی درابتدای این دیدار به حضور خود در برخی کشورهای شمال و جنوب آفریقا اشاره کرد و گفت:مردم آفریقا فارغ از اختلاف ادیانی، فطرت پاکی دارند و این فطرت زمینه بسیار مناسبی برای شما مبلغان است تا پیام اسلام را به آنها برسانید.