– درباره کتابخانه پژوهشکده فقه معاصر توضیح بفرمائید که از چه تاریخی فعالیت خود را آغاز کرده است ؟
کتابخانه از اردیبهشت ۱۴۰۱ بعد از جلسات تخصصی پیرامون نرم‌افزار و اینکه چه نوع منابعی در اولویت تهیه و خرید باشد فعالیت خود را آغاز کرد. سیاست کلان پژوهشگاه این است که تمامی منابع به شکل دیجیتال قابل دسترسی عموم باشد. در کنار همین بررسی‌ها ابتدا نرم‌افزار « dspace » برای کتابخانه دیجیتال نصب و راه اندازی شد و در کنار آن نرم‌افزار کتابخانه‌ای «مبین سافت» برای کتابهای چاپی تهیه و راه اندازی شد که در حال حاضر هر دو نرم افزار فعال می باشد
– موضوعات اصلی که تلاش شده است کتابها و منابع براساس آنها جمع اوری شود چیست؟
در خصوص موضوعات بیشتر مسائل روز که به نوعی هویت فقهی دارند یا امکان اینکه متاثر از فقه باشد در اولویت قرار دارند. اما موضوعات بیشتر هم‌سو با گروه‌های پژوهشی پژوهشگاه مانند حقوق شهروندی، شهرسازی و منابع طبیعی و اقتصاد و پزشکی و غیره را شامل می‌شود. اما تاکید بر موضوع خاص نیست زیرا سیاست کتابخانه بر جمع‌آوری منابع براساس نگاهی فقه است حتی اگر به صورت بخشی به حوزه مورد مطالعه نگاه کرده باشد.
– منابع اصلی تامین کتابها از چه طریقی است؟
در حوزه کتابهای چاپی، شناسایی توسط گروه‌های پژوهشی و نیازسنجی ، شرکت در نمایشگاه‌های کتاب وخرید می‌باشد.
در مورد منابع کتابخانه دیجیتال براساس منابع مطالعاتی که در دانشنامه فقه معاصر معرفی شده تلاش می‌شود که این منابع تهیه و بارگذاری شود که بیشترین سهم را هم فضای اینترنت به خود اختصاص داده است.
– هم اکنون در اردیبهشت سال ۱۴۰۲ هستیم. لطفا آمار دقیقی از کتابهای این کتابخانه تا امروز ارائه بفرمائید
در حال حاضر در کتابخانه چاپی ۱۷۶۷ عنوان بالغ بر ۳هزار جلد شامل زبان فارسی و عربی ، ۷ عنوان فصلنامه و بیش از ۱۶۷ جلد را شامل می شود.
در کتابخانه دیجیتال که شامل مخازن اصلی کتاب، مقاله، پایان‌نامه، صوت و فیلم، پادکست، اسناد می‌باشد در دو بخش مقاله و صوت می‌باشد بیش از ۴۲۰۰ عنوان فایل آماده انتشار بارگذاری شده است.
کتابخانه در حال دارای یک سالن مطالعه به مساحت ۶۰ متر و با گنجایش ۱۲ میز مطالعه برای استفاده همزمان ۲۴ نفر و همچنین ۲۳ قفسه یک‌طرفه می‌باشد. بخش آماده‌سازی هم در کنار سالن مطالعه قرار دارد. همچنین در کنار سالن مطالعه محلی برای استراحت در نظر گرفته شده‌است.
– چه برنامه ای برای دسترسی راحت‌تر پژوهشگران به کتابهای مجازی و کتابهای چاپی در نظر گرفته‌اید؟
سیاست کتابخانه متاثر از سیاست کلان پژوهشگاه است، بطوری که حق مالکیت منابع برای مرکز می‌باشد. اما اینکه دسترسی‌ها به این دو بخش کتابخانه چگونه است باید خدمتتان عرض کنم که در حال حاضر کتابخانه چاپی برای تمامی پژوهشگران و اساتیدی که با پژوهشگاه در ارتباط هستند قابل دسترس و امانت در محل پژوهشگاه می‌باشد. اما کتابخانه دیجیتال به طور مستمر به لحاظ هویت و قرارگیری در فضای اینترنت قابل دسترس برای عموم پژوهشگران با تهیه نام کاربری امکان‌پذیر خواهد بود.
– با چه مراکز علمی و کتابخانه‌های مهم در تعامل هستید؟
در حال حاضر بیشترین تعامل را با کتابخانه تخصصی فقه و اصول (آیتﷲ سیستانی) که به صورت حرفه‌ای دسترسی حداکثری به منابع خود را در دستور کار دارد می‌باشد . همچنین کتابخانه مرکز فقهی ائمه اطهار که منابع مورد نیاز و مرتبط را بعد از طی مراحل اداری در اختیار کتابخانه قرار می‌دهد.
– اگر نکات تکمیلی وجود دارد که در سوالها قید نشده لطفا درج بفرمائید
همیشه در ابتدای شروع فعالیت و کارها مشکلاتی وجود دارد. در خصوص این کتابخانه که عمده‌ترین مسئله کم بودن منابع فارسی‌زبان مربوط به حوزه فقه معاصر است که البته در این یکی دو سال اخیر بسیاری از ناشران فعال در حوزه علوم انسانی سعی کردند با تبدیل پایان‌نامه‌های دانشگاهی و حوزوی به کتاب تا حدودی فضای علمی را به این سمت هدایت نمایند و از طرفی تشکیل مراکز مختلف و تخصصی پیرامون مسائل مستحدثه باعث شناسایی موضوعات شده است که این امر باعث تولیدات بیشتر خواهد شد.
منابع کتابخانه
منابع کتابخانه شامل دو بخش چاپی و دیجیتال می باشد که در سوالات قبل به بخش چاپی اشاره شد. برای تهیه منابع چاپی از دو راه تهیه شده و می شود که یکی از طریق دانلود رایگان از پایگاه های مختلف علمی، رسانه‌ای و اجتماعی و دریافت رسمی از مراکزی که نامه‌نگاری شده است. در حال حاضر بسیاری از این فایل‌ها و منابع ویرایش شده یا تدوین شده‌اند یا به صورت خام در قالب‌های مختلف متنی، صوت و فیلم می‌باشد که به مرحله بازبینی و استانداردسازی در کتابخانه منتشر خواهد شد. حجم فایلهای دانلودی و دریافتی بیش از ۵ ترابایت است که اطلاعات قابل قبول و مهمی است که پیش بینی می‌شود که بعد آماده سازی بیش از ۵۰ درصد حجم خام را شامل شود .