آیت‌الله نورمفیدی:

آیت‌ﷲ سید مجتبی نورمفیدی ریاست پژوهشگاه فقه معاصر در آئین پایان سال این پژوهشگاه و جشن میاد حضرت ولی‌عصر(عج) گفت: فلسفه وجودی و رسالت فقه معاصر و مسائل نوپدید رفع حیرت و سرگردانی بشریت در عصرغیبت و یافتن پاسخ‌های علمی و شرعی برای مسائل نوپدید است.

 

آیت‌ﷲ نورمفیدی در این مراسم که شامگاه روز دوشنبه در سالن اجتماعات پژوهشگاه فقه معاصر برگزار شد گفت: یکی از برجسته‌ترین نکاتی که در سخنان پیامبراسلام تا زمان امام حسن عسگری مطرح شده و امیرالمونین، امام صادق و امام جواد علیهم السلام نیز بدان اشاره کرده‌اند حیرت و سرگشتگی در زمان عصر غیبت حضرت ولی‌عصر ارواحنافداه است.

وی گفت:پیامبر اسلام می‌فرمایند«المهديّ من ولدي، تكون لَهُ غَيْبَةٌ و حَيْرَةٌ تَضِلُّ فِيهَا الامم» در زمان وجود حضرت ولی‌عصر که در پس پرده غیبت خواهد بود یک حیرت و سردرگمی حاکم می‌شود که در این حیرت گمراهی بخشی از امت را خواهیم داشت. شک و تردید و تحیر از جمله علائم عصر غیبت است که ابعاد مختلفی دارد که در کلمات معصومین هم اشاره شده است که متاسفانه امروز گرفتار برخی از آنان هستیم.

استاد دروس خارج جوزه علمیه قم افزود: تعیین زمان برای ظهور و انحرافات وادعای مشاهده یکی از این موارد سرگردانی است اما یکی از ابعاد مهم حیرت و سرگردانی که رسالت علما و پژوهشگران فقه را افزون می‌کند پدیده‌ها و رشد تکنولوزی است که با سرعت نور شکل گرفته و هر روز شاهد گسترش آن هستیم.اگرچه این رشد و پیشرفت‌ها مسائل بشر را حل می‌کند اما از سوی دیگر عوارض و آسیب‌های جدی دارد که یکی از این آسیب‌ها تحیر فکری و روانی انسان در عصر غیبت است. جدای همه تکالیف عمومی که برای منتظران بوده و بردوش ما است یک وظیفه خاصی هم برای ما حوزویان و سربازان ایشان در این دوران ایجاد می‌کند و آن تلاش برای رفع حیرت است.

آیت‌ﷲ نور مفیدی تاکید کرد:فلسفه وجودی و رسالت فقه معاصر و فقه مسائل نوپدید، رفع حیرت و سرگردانی بشریت در عصر غیبت و یافتن پاسخ های علمی و شرعی برای مسائل نوپدید است. این تلاش‌ها قطعا به رفع گمراهی و ضلالت کمک می‌کند.

وی افزود:در کنار همه‌ی این مسائل تلاش دشمنان هم مهم است. براساس نظر کارشناسان متخصص، قوی‌ترین تلاش‌ها برای شناخت فقه و مسائل دین اسلام در کشور اسرائیل است که نکته مهم و عبرت‌آموزی است.

رئیس پژوهشگاه فقه معاصر در پایان از تلاش‌های اعضای این پژوهشگاه تشکر کرده و ابراز امیدواری کرد مسیر پیش‌رو نیز مانند گذشته با کوشش پژوهشگران و اعتقاد به تکلیف در دوران غیبت شکوفاتر از گذشته ادامه داشته باشد.

فهرست مطالب

عضو شورای پژوهشگاه فقه معاصر: عدالت و اخلاق تحت‌الشعاع نظرات تمدن اسلامی قرار نگیرد

در ادامه برنامه حجت‌الاسلام مهدی مهریزی عضو شورای پژوهشکده گفت:اعتقاد به آینده روشن جزء باورهای انسان‌ها است. اعتقاد به مهدی از آل محمد جزء مسلمات همه مسلمان‌ها و اعتقاد به مهدی موعود جزء باورهای همه‌ی شیعیان است.

وی با شااره به حدیث «إِنَّ لَنَا دَوْلَةً يَجِيءُ اَللَّهُ بِهَا إِذَا شَاءَ ثُمَّ قَالَ مَنْ سَرَّهُ أَنْ يَكُونَ مِنْ أَصْحَابِ اَلْقَائِمِ فَلْيَنْتَظِرْ وَ لْيَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ اَلْأَخْلاَقِ» براساس متون مسلم ما دین اسلام بر دو بنیان «عدالت و اخلاق» استوار است. قران کریم حداقل‌ترین اصول عدالت را بیان کرده است و حدیث پیامبر نیز سقف را بیان کرده‌است و فرموده‌اند: إنما بعثت لاتمم مکارم الاخلاق.

این نویسنده و پژوهشگر فقهی گفت: عدالت و اخلاق کف و سقف دین‌داری است و با این دو دینداری شکل و تکامل می‌رسد. در مظاهر اصلی تشیع یعنی عاشورا و مهدویت این دو رکن کاملا مشهود است. عاشورا برای عدالت و اخلاق انسانی در صحنه عمل است. ظهور هم همین است که «یَمْلَأُ ﷲُ به الْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلًا کَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً» احادیث نقل شده هم بحث اخلاق را مطرح می‌کنند که هرکسی که منتظر ظهور است راه آن محاسن اخلاقی است.

حجت‌الاسلام مهدی مهریزی افزود: در این دوره و زمانه بحث های مانند تمدن شیعی و اسلامی مطرح شده و با ظهور و مهدویت گره خورده است. باید توجه داشت که این بحث ها ما را از بنیان‌های اصلی غافل نکند و عدالت و اخلاق تحت‌الشعاع آن قرار نگیرد. تمدن برای عدالت و اخلاق است چون پیامبران و عاشورا و مهدویت برای عدالت و اخلاق است؛ نگاه تمدنی ما را از این مسیر غافل نکند.

وی در پایان تاکید کرد: باید نگاه اخلاق و عدالت بر تمامی فعالیت‌های علمی و پژوهشی و فقهی ما حاکم شود چرا که هدف اصلی شارع مقدس نیز همین بوده‌است.

قائم‌مقام پژوهشگاه فقه معاصر از فعالیت ۳ پژوهشکده و ۱۳ گروه خبر داد

در این برنامه حجت‌الاسلام مصطفی دری قائم‌مقام پژوهشگاه فقه معاصر به ارائه گزارشی درباره فعالیت‌های این پژوهشگاه پرداخت و گفت: ساختمان پژوهشگاه فقه معاصر سال ۹۶ احداث و فعالیت رسمی آن از تیرماه ۱۳۹۹  آغاز شد و در این مدت ۳پژوهشکده، ۱۳ گروه علمی و همچنین دانشنامه و کتابخانه فقه معاصر فعالیت بی نظیر خود را آغاز کرده‌اند. توصیف بی‌نظیر بودن نیز از جهت تخصصی بودن موضوع و عدم سابقه آن در ایران یا سایر کشورهای اسلامی است.

وی گفت: در بخش دانشنامه مداخل فقه معاصر و منابع و اساتید این موضوع تخصصی مورد پژوهش انجام گرفته و در فضای مجازی ارائه شده‌است. کتابخانه فیزیکی در ابواب ۲۸ گانه فقه معاصر خریداری یا افست شده و این برنامه ادامه دارد. پایان‌نامه‌ها و مقالات درجهان اسلام نیزدر حال جمع‌آوری و تدوین است.

حجت‌الاسلام دری افزود: از ۱۳ گروه تعریف شده تاکنون ۸ گروه فعالیت خود را آغاز کرده‌اند و در سال آینده ۵ گروه بعدی نیز راه‌اندازی خواهد شد.

وی افزود:تعریف شبکه‌های مسائل یک دانش کمک بزرگی به قاعده‌مندی و سیاست‌گذاری در هرعلمی است تا بتوانیم به آن بپردازیم. سرفصل‌های هرباب فقه معاصر، قواعد و مبانی اختصاصی آن و چالش‌های اختصاصی آن آغاز شده است.این کلان مسائل ۲۹ جلد خواهد شد که هر جلد شناسنامه آن باب فقهی است.

استاد حوزه علمیه قم افزود:کلان پروژه درس‌گفتار فقه معاصر در حال تصویب در پژوهشگاه است . در غرب این روش برای موضوعات نوپدید مورد استقبال قرار گرفته است و در کشور ما نیز آغاز شده است.در این روش اساتید نظرات خود را در قالب گفت‌وگوهای شفاهی بیان می‌کنند.

حجت‌الاسلام دری خاطرنشان کرد: گروه سبک زندگی که به توصیه آیت‌ﷲ سیدکاظم نورمفیدی موسس پژوهشگاه آغاز به کار کرده‌است بیش از یک سال است که وظیفه تنظیم سیره اهخل‌بیت به موضوعات مختلف با سرفصل‌‌های قابل فهم عموم مردم است که کار بی‌نظیری است و چند باب از این کتناب اماده شده ودر حال انجام است.

کتابخانه و دانش‌نامه تخصصی فقه معاصر محل رجوع پژوهشگران

مدیر دانش‌نامه تخصصی فقه معاصر گفت: از ابتدای شروع فعالیت این دانش‌نامه تاکنون ۳۵۲ مدخل تهیه شده است که به صورت کلی مجموع صفحات فرعی و اصلی این دانش‌نامه بالغ بر ۳۶۲۸ صفحه است که از این میزان ۲۴۳۰ صفحه در سال جاری تولید شده‌است.

حقانی فضل گفت: از مجموع صفحات محتوایی، ۳۰۸ مدخل گردآوری منابع مطالعاتی است و ۴۵ مدخل مقالات متنی است.

مسئول کتابخانه تخصصی فقه معاصر نیز با ارائه گزارشی گفت:‌کتابخانه پژوهشگاه فقه معاصر در ابتدای سال ۱۴۰۰ فعالیت خود را با نصب نرم‌افزار تخصصی کتابخانه آغاز کرد. منابع متناسب با فقه معاصر بررسی و جمع‌آوری شد و با تمامی مراکز مرتبط با فقه معاصر بویژه در سه شهر قم و مهشد و اصفهان ارتباط گرفته و محتوای تولید شده جمع‌آوری شده است. تاکنون ۶۷۰۰ عنوان فایل‌های دیجیتالی شامل فایل صوتی و تصویری و پی‌دی‌اف و … به این کتابخانه فضای مجازی وارد شده‌است.

رستمی افزود:کتابخانه حقیقی (منشورات چاپ شده) تا کنون ۲۸۰۰ عنوان فقهی شامل ۳۴۷۰ جلد است که در اختیار پژوهشگران است. جلسات گروه علمی با هدف رصد منشورات برگزار می‌شود.