دکتر ناهید سلیمی طی یادداشتی اختصاصی بررسی کرد:

مباحث مرتبط با شهروندی، چه حقوق و چه تکالیف، در زمره مباحث جدید نه فقط دانش فقه، بلکه اساساً دنیای معاصر به شمار می‌آید. در اینجا این پرسش مطرح است که آیا با اصول فقه فعلی و نگاه فعلی که در دانش اصول فقه وجود دارد، می‌توان گزاره‌های فقهی کارآمدی در مبحث نوپدیدی مانند امور شهروندی را انتظار داشت؟ دکتر ناهید سلیمی، عضو هیئت‌علمی گروه اجتماعی پژوهشکده زن و خانواده، در این یادداشت اختصاصی به واکاوی چالش‌ها و بایسته‌های دانش اصول فقه برای حل مسائل شهروندی می‌پردازد. به باور وی، در کنار پذیرش لزوم برخی تغییرات در فتاوا، باید توجه داشت دینی که همواره و بر اساس اقتضائات زمان و مکان تغییر کند، دیگر جاویدان نخواهد بود. ادامه 

حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدعلی خادمی‌کوشا طی یادداشتی اختصاصی عنوان کرد:

به‌وجودآمدن مسائل مستحدثه آن هم با حجم بالایی که در سال‌های اخیر شاهد آن هستیم، چالش‌های فراوانی را متوجه دانش اصول فقه کرده است. یکی از مهم‌ترین چالش‌ها و پرسش‌ها این است که آیا اصول فقه فعلی، می‌تواند مسائل مستحدثه را به‌صورت کارآمد حل کند یا آنکه برای حل مسائل جدید، نیازمند توسعه و تغییری در این دانش هستیم؟ حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدعلی خادمی‌کوشا، مدیر گروه «دانش‌های وابسته به فقه» پژوهشکده فقه و حقوق، در این یادداشت شفاهی، به اهمیت موضوع‌شناسی و جایگاه و چیستی آن اشاره می‌کند. به باور این استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، یکی از اشتباهات فقه‌پژوهان، خلط بین موضوع‌شناسی در مرحله تطبیق حکم بر مصادیق با موضوع‌شناسی در مرحله حکم‌شناسی است. مشروح یادداشت اختصاصی عضو شورای علمی گروه مبادی فقه معاصر پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر به‌قرار زیر است: ادامه 

حجت‌الاسلام‌والمسلمین غلامرضا حلوانی طی یادداشتی طرح پرسش کرد:

اشاره: فقه تکالیف شهروندی، مفهوم جدیدی است که پس از فقه حقوق شهروندی، در میان دانشیان فقه و حقوق مطرح شده است؛ بنابراین، چیستی و ابعاد و چالش‌های فراروی آن تا حد زیادی مبهم است. حجت‌الاسلام‌والمسلمین غلامرضا حلوانی، زاده ۱۳۴۳ … ادامه 

حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدمهدی کریمی‌نیا در یادداشت اختصاصی خود طرح کرد:

چیستی تکالیف شهروندی و نسبت آن با حقوق شهروندی، متوقف بر تبیین دقیق حقوق شهروندی است. حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدمهدی کریمی‌نیا که دکتری خود را در رشته حقوق جزا اخذ کرده است، در این یادداشت اختصاصی، در پی تبیین دقیق حقوق شهروندی است. مشروح یادداشت اختصاصی این عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، از نگاه شما می‌گذرد: ادامه 

حجت‌الاسلام و المسلمین حسین ادبی طی یادداشتی اختصاصی عنوان کرد:

تکالیف شهروندی، عنوانی است که همواره در سایه حقوق شهروندی قرار داشته و لذا کمتر مورد گفتگو قرار گرفته است. حجت‌الاسلام حسین ادبی، استاد و پژوهشگر حوزه علمیه خراسان، در این یادداشت اختصاصی، در پی واکاوی مفهوم این عنوان جدید فقه معاصر و چرایی عدم پرداخت کافی به آن در منشور حقوق شهروندی است. ادامه 

حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید باقر محمدی در گفتگوی اختصاصی با پژوهشگاه مطالعات فقه‌معاصر:

حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید باقر محمدی، دانش‌آموخته دکتری حقوق جزا از جامعه المصطفی و استاد سطوح عالی حوزه علمیه است. او چندین کتاب و مقاله در زمینه مباحث فقهی و حقوقی تألیف کرده و معاونت مدرسه عالی فقاهت مشهد را نیز در کارنامه دارد. باتوجه‌به نوپدید بودن «فقه تکالیف شهروندی» در میان ابواب و موضوعات فقه معاصر، با او پیرامون رابطه حقوق شهروندی و تکالیف شهروندی گفتگو کردیم. او هم حق و تکلیف را با یکدیگر ملازم می‌داند و هم اینکه حق هر شهروند، ملازم با تکلیف سایر شهروندان یا دولت نسبت به وی است. مشروح گفتگوی اختصاصی فقه معاصر با این استاد و حقوق‌دان حوزه علمیه قم از نگاه شما می‌گذرد:🔻 ادامه