دکتر عبدالوهاب فراتی، همواره به دنبال عرصههای جدید و مفاهیم جدید در فقه بوده است. او یکی از اولین کسانی است که بر مفهوم مکتب و مدرسه در دانش فقه اصرار ورزید و سالهاست که پیرامون بایستههای مکاتبی از قبیل نجف و قم، قلم میزند. عضو هیئتعلمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی اما امروز از مفاهیمی همچون دارالاسلام و دارالحرب و حتی مفهوم جدیدترِ دارالعهد به تنگ آمده است. به باور وی، بایستههای جهان امروز، دیگر تاب این مفاهیم دیرین را ندارد. او پیشنهاد جدیدی را مطرح میکند که به باور وی، به اساس دعوت نبوی نزدیکتر است. مشروح یادداشت اختصاصی و جذاب عضو شورای علمی گروه فقه سیاست و روابط بینالملل پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر، در پی میآید:🔻 ادامه …
نگاهی به کتاب «همروی فلسفه سیاسی و فقه سیاسی»؛
ایستاده در میانه فقه حداقلی و حداکثری!
واکاوی فقه معاصر بر اساس رویکردی حداقلی به فقه / ۲
کتاب همروی فلسفه سیاسی و فقه سیاسی اثر سید صادق حقیقت یکی از آثار مهم در حوزه مطالعات سیاسی اسلامی است که به بررسی تعامل و همگرایی میان فلسفه سیاسی و فقه سیاسی میپردازد. در زیر، گزارشی کوتاه از این کتاب میآید:🔻 ادامه …
دکتر عابدین مؤمنی، در گفتگوی اختصاصی با فقه معاصر:
نظام فقهی و حقوقی فعلی، پاسخگوی پرسشهای آینده فقه سلولهای بنیادی نخواهد بود!
فقه پژوهی در سلولهای بنیادی / ۲
اگر پیشبینی آینده، در قرنهای گذشته و دهههای پیشین، امری آسان مینمود؛ اما سرعت تحولات دانشی در سالهای اخیر آنچنان است که حتی پیشبینی چند سال آینده نیز بهغایت دشوار است، چه اینکه بخواهیم چند دهه یا قرن آینده را پیشبینی کنیم. در این میان، آینده سلولهای بنیادی و نوع پیشرفتی که در آنها رخ خواهد داد اصلاً مشخص نیست.
آیا بشر سرانجام به آرزوی دیرینه جاودانگی و نامیرایی خواهد رسید؟ آیا بشر میتواند یک انسانی را کاملاً شبیه به خود و بدون استفاده از نطفه، ایجاد کند؟ آیا نسلهای آینده از همین روشهای مرسوم تولیدمثل استفاده میکنند یا اساساً نیازها و شیوه زندگیشان متفاوت میشود؟
دکتر عابدین مؤمنی، استاد گروه فقه و مبانی حقوق دانشگاه تهران معتقد است سرعت تحولات آن چنان زیاد است که نمیتوان پیشبینی دقیقی از آینده داشت؛ اما او مسلم میداند که رژیم حقوقی و دانش فقهی پشتیبان آن، پاسخگوی پرسشهای آینده فقه سلولهای بنیادی نخواهد بود.
مشروح گفتگوی اختصاصی فقه معاصر با این استاد قدیمی فقه و مبانی حقوق دانشگاه تهران، پیرامون آیندهپژوهی فقه سلولهای بنیادی، بهقرار زیر است:🔻 ادامه …
خشونت علیه همسر در منابع دینی؛ با نگاهی به لایحه تأمین امنیت زنان در برابر خشونت
مهدی سجادی امین
بررسی ابعاد فقهی خشونت علیه همسر / ۲
حجتالاسلاموالمسلمین دکتر مهدی سجادیامین، عضو هیئتعلمی مرکز تحقیقات زن و خانواده، پژوهشهای زیادی را در زمینه فقه زنان انجام داده است. وی به مناسبت تهیه لایحه «تأمین امنیت زنان در برابر خشونت» به واکاوی خشونت علیه زنان و نقش این لایحه در کاهش این خشونت پرداخته است.
مشروح این یادداشت اختصاصی، بهقرار زیر است: ادامه …
حجتالاسلاموالمسلمین مرتضی کریمزاده، علاوه بر تحصیلات در دروس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و دکتری رشته مبانی فقه و حقوق دانشگاه، از فعالان تبلیغی و رسانهای نیز به شمار میآید.
در زیر یادداشت اختصاصی وی برای فقه معاصر که به واکاوی فقه فضای مجازی و ابعاد و چالشهای فراروی آن میپردازد، از نگاه شما میگذرد: ادامه …
کرامت انسانی، به لحاظ مفهومی امری دیرین است اما به عنوان یک گفتمان، زمان زیادی از طرح آن نمیگذرد. در زیر، نمایه مقالات پیرامون «کرامت انسانی»، به تفکیک دانشهای مرتبط با آن، از قبیل حدیث، قرآن، فقه، حقوق و تربیت و فلسفه، ذکر میگردد: ادامه …
عضو شورای علمی گروه «فقه قضا و جزا» پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر مطرح کرد:
بررسی تعارض اصل و ظاهر
اصول عملیه قضایی / ۲
حجتالاسلاموالمسلمین سید علی علوی قزوینی، زاده ۱۳۴۲ قزوین، سالهاست که علاوه بر تدریس فقه و اصول، در مطالعات حقوقی تمرکز دارد. با او از تعارض اصل و ظاهر، و اقوال و نظریات پیرامون آن پرسیدیم. عضو هیئت علمی پردیس فارابی دانشگاه تهران، علاوه بر اینکه ظاهر و اصل را به دقت توضیح داد، مبانی مختلف پیرامون تفسیر این دو را همراه با مثالهای فقهی و حقوقی بیان کرد.
مشروح گفتگوی اختصاصی فقه معاصر با عضو شورای علمی گروه فقه قضا و جزای پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر، در پی میآید:🔻 ادامه …
عضو هیئتعلمی دانشگاه باقرالعلوم، در گفتگوی اختصاصی با فقه معاصر:
رویکرد ائمه (ع) برای حفظ منابع طبیعی، واکنشی نبوده است
حکمرانی در حفظ و حراست از منابع طبیعی از دیدگاه فقه امامیه / ۱
هر چه تمدن بشری بهپیش میرود و فناوریها پیشرفت بیشتری میکنند، منابع طبیعی بیشتر تخریب میشوند و بدینسان، اهمیت بیشتری مییابند. گفتمان لزوم حفظ منابع طبیعی، تقریباً مورد توافق تمام انسانها قرار گرفته است اگرچه بسیاری از آنها، عملاً به آن توجهی ندارند.
حجتالاسلاموالمسلمین دکتر محسن الویری که دکتری خود را در رشته تاریخ و تمدن ملل مسلمان از دانشگاه تهران دریافت کرده است، در گفتگوی اختصاصی با فقه معاصر، در پی بیان سیره معصومین (ع) در حفظ محیطزیست است. او مبانی ای را بر میشمارد که بدون فهم و توجه به آنها، نمیتوان سیره اهلبیت (ع) پیرامون منابع طبیعی را دریافت.
مشروح گفتگوی اختصاصی فقه معاصر با مدیر گروه تاریخ دانشگاه باقرالعلوم در پی میآید: ادامه …
نزاع میان طرفداران وجود نظام اقتصادی اسلام و مخالفان وجود چنین نظامی، نزاعی دیرین است که در برخی ابواب فقهی دیگر نیز وجود دارد. حال پرسش این است که آیا قائلبودن یا نبودن به وجود نظام اقتصادی اسلام، تأثیری در پذیرش یا عدمپذیرش نظام اقتصادی اسلام دارد؟ حجتالاسلام دکتر علی نعمتی، استادیار گروه اقتصاد اسلامی پژوهشکده مطالعات اسلامی در علومانسانی در این یادداشت شفاهی اختصاصی برای فقه معاصر، به این پرسش پاسخ میدهد. او اگرچه قائل به فقه حداکثری است اما برخی لوازمی که برای پذیرش این نظریه تصور میشود را نمیپذیرد. ادامه …
متغیرهای فضای زندگی انسانها آن قدر در سالهای اخیر دگرگون شده است که پیشبینی آینده تربیتی انسانها، بسیار دشوار شده است. همین امر، پیشبینی آینده فقه تربیت را نیز با دشواری مواجه کرده است. حجتالاسلاموالمسلمین حسین ادبی چَرَمی، استاد و پژوهشگر حوزه علمیه خراسان، در این یادداشت اختصاصی، سه سناریو را برای آینده فقه تربیت ترسیم میکند.
مشاهده متن کامل یادداشت: ادامه …